Γκραμπάρ, Αντρέ

(Andre Grabar, Κίεβο 1896 – 1972). Ρώσος ιστορικός της βυζαντινής τέχνης. Το 1920 εγκατέλειψε τη Ρωσία και μετά από τριετή παραμονή στη Βουλγαρία εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γαλλία. Δίδαξε χριστιανική και βυζαντινή αρχαιολογία στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου (1925-37) και στη συνέχεια στη σχολή ανωτάτων σπουδών της Σορβόνης. Καθηγητής του Κολεγίου της Γαλλίας (έως το 1967), υπήρξε επίσης μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιγραφών και Γραμμάτων και πολλών άλλων ακαδημιών. Με τα έργα του ο Γ. άνοιξε νέους δρόμους στη μελέτη της βυζαντινής τέχνης: υποστήριξε ότι τα μνημεία της βυζαντινής ζωγραφικής και αρχιτεκτονικής στα Βαλκάνια δεν είναι δυνατό να υπαχθούν σε εθνικές σχολές, τόνισε τη σημασία της λεγόμενης αυτοκρατορικής εικονογραφίας, έδειξε την επίδραση των εθνικών θρησκευτικών κτισμάτων στη διαμόρφωση των χριστιανικών, απέδειξε τη σημασία της λατρείας των μαρτυρίων για τη διαμόρφωση της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και ερμήνευσε με καλλιτεχνικά και δογματικά κριτήρια το κίνημα της εικονομαχίας.